Miyopi Gelişimi ve Artışı

Miyopi, gözün çok uzun olması veya odaklanma gücünün aşırı olması nedeniyle ışık ışınlarının olması gerektiği şekilde retinanın üzerinde değil, önüne odaklanmasıyla oluşur. Uzaktaki nesneler bulanık görünür ve göze yaklaştıkça netleşir. Bu durum ailesel geçişli (kalıtsal) olabilir veya prematüre doğumla ilişkili olabilir ve her yaşta ortaya çıkabilir. Genel olarak Avrupa’ da 8 yaş altındaki çocuklarda miyopi prevalansı düşüktür, ancak Asya ülkelerinde çok daha yüksektir (çocukların yaklaşık% 80 i miyoptur). Konkav veya negatif camlı (-) gözlükler, objelerden gelen ışınları retinaya odaklar ve görüş iyileşir.

Miyopi genellikle yıllar içinde ilerler ve 10’lu  yaşların sonları – 20’li yaşların başları arasındaki dönemde stabilze olur. Şu anda bu ilerlemeyi durdurmak için yaygın olarak kabul edilen bir tedavi yoktur, ancak bazı tedaviler araştırılmaktadır.
Çocukluk döneminde miyopi, genellikle gözlük ve, kullanım ve bakımının güvenilir olduğu döneme gelindiğinde, kontakt lenslerle tedavi edilir. LASIK veya PRK gibi refraktif cerrahi yöntemleri, miyopik ilerlemenin durduğu, gözlük reçetesi artık değişmediği dönemde uygulanan tedavilerdir.
Birçok hasta ve aile, miyopinin neden arttığını sorgular ve onu yavaşlatmanın yolları olup olmadığını bilmek ister.

ÇOCUKLARDA MİYOPİ GELİŞMESİNİ ÖNLEME ŞANSIMIZ VAR MI?
SORU: Ne yapalım?
Büyük hasta serileri içeren çalışmalarda,  ev dışı ortamda ve özellikle güneşli ortamlarda daha fazla zaman geçiren çocukların miyopi geliştirme olasılığının daha düşük olduğunu gösterilmiştir.
“Çocukların miyopi geliştirmemelerine yardımcı olmak için günde iki saat güneş ışığı önerilmektedir!.”

SORU: Peki ama açık havada miyopİ gelişimini  önleyen nedir? Daha parlak ışık mı, egzersiz mi, D vitamini mi?
Ön veriler, güneş ışığının faydasını açıklamada “güneş ışığının daha parlak olması” hipotezini destekliyor. Bu, göz retinasında dopamin salınımı yaratır ve bu dopamin gözün büyümesini yavaşlatır, gözü daha küçük tutar ve miyop olma riskini önler veya azaltır. Bunda D vitamininin küçük bir rolü de olabilir.

SORU: Peki, bu parlak ışığı iç mekanlarda oluşturmak mümkün mü?
Miyopi insidansının çok yüksek olduğu Asya’ da (çocukların yaklaşık % 80’ i) bu amaçla cam-küp şeklinde yapılmış sınıflar deneniyor. Bu, iç mekan ışık ortamını daha parlak hale getiren stratejilerden biri olabilir. Bununla birlikte, şu an söyleyebileceğimiz kadarıyla, dışarıda geçirilen zamandan miyopi önleyici etki elde etmek için ihtiyaç duyduğunuz ışık miktarı ancak dış mekanlarda bulunmaktadır!.

Çocukları dışarı çıkarın, onlara dışarı çıkmalarını söyleyin!.

SORU: Miyopi ile ilişkili sağlık sorunları nelerdir?
Miyopinin ilerleyici seyri nedeniyle, devamlı değişkenlik gösteren gözlük, kontakt lens veya refraktif cerrahi yaptırmanın verdiği rahatsızlığın ötesinde, miyop olmanın sağlıkla ilgili başka sonuçları da vardır: retina dekolmanı, glokom ve katarakt ameliyatı sonucu olabilecek komplikasyonların çoğu miyop olmakla ilgilidir. Düşük miyopi düzeylerinde risk düşük olsa da, yine de oradadır.

Çocukların yaklaşık yüzde 80’inin miyop olduğu Asya’da, miyopiye bağlı makula hastalığı, görme bozuklukları ve körlük  gelişiminde giderek daha önemli bir faktör haline geliyor.

SORU: Aileleler çocuklarının miyop olmasını önleyebilir mi?
Çocuklar anne-babalarını miyop olayanlar arasından  seçebilseydi… evet:)
Miyopi güçlü bir genetik bileşen içerir; bu nedenle ebeveynlerden biri miyopsa, çocuğun miyop olma olasılığı yüksektir.
Genel olarak, iki miyop ebeveynin (en azından beyaz ırkta), miyop bir çocuğa sahip olma olasılığı yaklaşık yüzde 40’tır.
Ancak iki miyop ebeveynin çocuğu dışarıda fazla zaman geçirmezse, miyop olma olasılığı yaklaşık yüzde 60’a çıkar.
Aynı çocuk her gün yaklaşık iki saat dışarıda kalıyorsa, miyop olma olasılığı yüzde 20’ye düşüyor.

SORU: Ya çocuğunuz zaten gözlük takıyorsa? Dış mekan ışığına maruz kalmanın bir etkisi var mı?
Bu, dış mekan ışığının olumlu etkisi hakkındaki gizemlerden biridir. Zaten miyop olan çocuklar aynı yararlı etkileri görmüyorlar. Bu Avrupa ve Asya’dan gelen verilerde var. Dış mekan zaten miyop olmuş olan çocuklarda ilerleme hızını yavaşlatmıyor.
İleri dönem çalışmalarının şunlara açıklık getirmesi beklenebilir:

Zaten miyop olan bir çocuğun, dışarıda henüz  miyopi geliştirmemiş çocuğa  göre iki kat daha uzun zaman geçirmesi anlamlı olabilir mi? Dışarıdaki zaman diliminden  faydalanmak  için her çocuğun 3 yaşından itibaren  buna başlaması mı gerekiyor?

MİYOPİ BAŞLAMIŞ İSE İLERLEMESİNİ AZALTMAK-DURDURMAK ANLAMINDA NELER YAPILABİLİR?
Miyopi zaten varsa, miyopinin ilerlemesini yavaşlatmak için ebeveynlerin yapabileceği bir şey var mı?
Artan miyopi oranını yavaşlatmaya çalışmak için birçok tedavi seçeneği araştırılmıştır.

Mevcut öneriler şunları içerir:
1) Düşük doz atropin göz damlası:
Dünya çapında çok sayıda çalışma, düşük dozlarda atropin göz damlasının miyopideki artışı yavaşlatabileceğini göstermiştir, ancak bunun etki mekanizması bilinmiyor. Atropin göz damlaları, genellikle göz ameliyatı, göz yaralanması veya göz iltihabından sonra kullanılan ve ayrıca çocuklarda ambliyopi tedavisinde kullanılan dilatasyon (göz bebeğini büyütücü) göz damlalarıdır. Bu amaçlar için, ticari olarak temin edilebilen doz %1 atropindir, ancak bu doz genellikle göz bebeğinde belirgin genişleme, ışık hassasiyeti ve yakın bakışta bulanık görme ile sonuçlanır; bunlar  çocukların sıklıkla tahammül edemediği yüksek yan etkilerdir.
Daha yeni araştırmalar, bu ilacın neden olduğu yan etkileri azaltmak için daha düşük dozlarda atropin göz damlası kullanmaya odaklanmıştır. Daha düşük %0.01 atropin dozunun, daha yüksek atropin dozlarına kıyasla daha az yan etkiyle (yani, daha az ışık duyarlılığı veya bulanık yakın görme) artan miyopi oranını azaltmada sürekli olarak etkili olduğu gösterilmiştir.

Daha önceki çalışmalar, daha yüksek (% 1) atropin dozunun kesilmesinin bir rebound etkisine (göz damlası durdurulduktan sonra miyopide belirgin bir kötüleşme veya artışa) neden olabileceğini gösterse de, bu etkinin, daha düşük doz durdurulduktan sonra daha az olduğu kaydedilmiştir.

Bu %0.01 lik atropin göz damlası kullanımı, muhtemelen en az 1-2 yıl boyunca her gün göz damlası kullanımını gerektirir. Bu normal atropin dozundan (%1 lik) daha düşük olduğundan, göz damlası yaptırmak  eczane ya da hekim yardımı gerektirir.

(Şu anda, miyopi artışını yavaşlatmak için kullanılacak en iyi atropin dozunu belirlemek için düşük dozlarda atropini araştıran devam eden birkaç klinik çalışma bulunmaktadır. Bu nedenle kullanmanız önerilebilecek atropin dozu %0.01 ile %1 arasında olabilir.)

2) Çok odaklı (multifokal) kontakt  lensler:
Miyopi artışını yavaşlatmak için çok odaklı kontakt lensler de çalışılmıştır. Bu amaçla farklı tipte multifokal kontakt lensler reçete edilebilir. 2019’da MiSight kontakt lensleri, ABD’ de miyopi kontrolünde FDA onaylı ilk tedavi seçeneği oldu. Bunlar, özel eğitimli bir optometrist veya göz doktoru tarafından takılması gereken günlük tek kullanımlık kontakt lenslerdir.

Miyopi artışını yavaşlatmak için daha az önerilen bir diğer kontakt lens kullanımına ortokeratoloji (Ortho-K olarak da bilinir) denir. Ortho-K, gözün temiz ön kısmını (kornea) yeniden şekillendirmek için her gece sert gaz geçirgen kontakt lensler kullanmayı içerir. Ancak ortokeratoloji ile geri tepme (rebound) etkisi (Ortho-K tedavisini durdurduktan sonra miyopinin arttığı) de kaydedilmiştir.
Herhangi bir kontakt lens kullanımı göz açısından bazı riskler de taşır: Bunlar arasında kornea abrazyonu (aşınmaları), enfeksiyonları ve kalıcı görme kaybına yol açabilecek kornea yara iyileşmesi skarları (izleri) bulunur.

3) Açık havada kalma süresinin uzatılması ve elektronik cihazlardan uzakta geçirilen sürenin artması anlamlı mı?:
COVID-19 salgını sırasında, uzaktan öğrenme nedeniyle miyopide artışa yol açabilecek elektronik cihazların kullanımının artmasıyla ilgili artan endişeler olmuştur. Ayrıca telefonlarda ve tabletlerde okumaya ne dersiniz – bu, görme yetisini zorlanmaya yol açar mı?
Bilgisayarlarda, akıllı telefonlarda, tabletlerde okumanın ve diğer yakın çalışmaların – modern toplumda okullardaki eğitime dair de tuzaklar bunlar – rolü konusunda bazı tartışmalar olsa da, “yakın çalışma” uğraşının, herhangi bir açıdan, çocuğun miyopi geliştirme riskine veya çocukta miyopi varsa bunun  ilerleme hızını tetiklediğine dair yeterli bir kanıt bulunamamıştır (CLEERE Çalışması).

Jones-Jordan LA, Sinnott LT, Cotter SA et al. Time Outdoors, Visual Activity, and Myopia Progression in Juvenile-Onset Myopes IOVS 2012; 53:7169-7175.
Daha önce yazıda belirtildiği gibi çalışmalar, dışarıdaki doğal ışığa maruz kalmanın miyopi gelişme riskini azaltabileceğini göstermiştir. Şu anda 3 yaşdan itibaren çocukların günde en az 2 saat dışarıda geçirmeye çalışmaları tavsiye edilmektedir.
Her zaman olduğu gibi, bu tedavi seçeneklerinin risklerini ve faydalarını pediatrik oftalmologunuzla tartışmanız önerilir.